Norveç resmi adıyla Norveç Krallığı Kuzey avrupada
bulunan İskandinav yarımadası’nın batısında bulunan bir ülkedir. Finlandiya,
İsveç ve Rusyaya komşudur. Norveç doğal güzellikleri ve ekonomikj refahıyla
tanınmaktadır. Dünya mutluluk raporunda üst sıralarda yer alan ülke sağlık,
özgürlük ve sosyal destek hizmetleriyle ön plana çıkmaktadır. Anayasal monarşi ile
yönetilen ülkenin başkenti Oslo'dur.
Ülkenin adının iki farklı yazılış şeklinin olması zaman
zaman tartışmalara neden olmaktadır. Özellikle para, pul ve pasaport gibi resmi
evraklarda 1980'lere kadar Norge adı yaygın olarak kullanılırken, 80'lerden
sonra her iki yazılış şekli de bir arada kullanılmaya başlandı. Ülkenin adının
Eski Nors dilindeki yazılışı Noregr'di.
Ortalama yüksekliğin en üst düzeye ulaştığı Avrupa ülkesi
olan Norveç’in, yüzey şekillerine, buz kütleleriyle örtülü dağlar egemendir.
Her yerinde buzullaşmanın etkileri görülen ülke, batı kıyısındaki dik kenarlı,
fiyortlarıyla ünlüdür. 160 km boyunca uzanan Sognefjorden, ülkenin en uzun iç
bölgesidir. Yüksek dağ yaylası (vidda), güneyde geniş alanlara ve uzak kuzeye
özgü bir yüzey şeklidir.
Güneydoğuda başlıca düzlükler oslafjorden’den kuzeye uzanır.
Glöma, Dramselve, Lögen, Tana, başlıca ırmaklar; 150 bini aşkın irili ufaklı
göl arasında en büyüğü, başkent Oslo’nun 85 km kuzeyindeki Mjösa Gölü’dür.
Kuzeyde yer almasına karşın, Gulf Stream etkisiyle, iklim görece ılımandır.
Ancak, ülkenin uzunluğunun büyüklüğü, sıcaklık ve yağışta değişkenliğe yol
açar. Güneybatıda karlarla örtülü geçen süre 30 gün olmasına karşın, sıcaklığın
kışın -14°C’ nin altına düştüğü kuzey ucunda bu süre 180 güne çıkar.
Güneybatıda kışın ortalama 3°C olan sıcaklık, yazın 10-16°C’dir. Kara ikliminin
egemen olduğu doğuyla, denize yakın batı arasında da farklılıklar vardır. Ilık
Kuzey Atlantik Akıntısı ve ılık batı hava akımları, kıyıların iklimini
yumuşatır.
Kuzeyde oluşu ve dağlık yapı nedeniyle, bitki ve hayvan
türleri fazla çeşitlilik göstermez. Bununla birlikte, ağaçsız Kuzey Kutbu
bölgesinden güneye doğru, başlıca türlerin Norveç ladini kuzey-güney ve çam
olduğu kozalaklı kuzey ormanlarıyla, hem yaprak döken, hem de kozalaklı ağaçlar
içeren Kuzey Avrupa türü karma ormanlara kadar uzanan değişik bitkilerle
karşılaşılır. Bunlardan meşe ve kayın, güneyde daha fazla bulunan geniş
yapraklı türlere geçişin belirtileridir.
En önemli doğal kaynaklar petrol, doğal gaz, demir,
bakır, kurşun, çinko, molibden, nikel, titanyum, kömürdür. Kömür Svalbord’ da
çıkarılır. Kuzey Denizi’ndeki petrol ve doğal gaz yatakları, üç ana alanda
işlenir: Ekofisk, Starfjord ve Frigg. Petrolün bir bölümü, Büyük Britanya
rafinerilerinde işlenir. Ülkenin % 20′ sini kaplayan ormanların bir bölümü
tarım işletmelerine bağlıdır. Ekonomik açıdan değer taşıyan ormanların, %
80’ini yumuşak keresteli ağaçlar (özellikle çam ve ladin) oluşturur.
 |
| Batı Fiyordları |